Gitaartabs & noten: wat zijn de verschillen?

Gitaartabs en noten - de verschillen

Wat is precies het verschil tussen gitaartabs en noten? Waar moet ik mee beginnen? Zijn tabs makkelijker dan noten? Hoe werkt noten lezen precies en welke voor- en nadelen hebben beide? Dit zijn een aantal van de vragen die ik vaak hoor van studenten en in dit blog probeer ik hier een zo goed mogelijk antwoord op te geven.

Ben je al bekend met de basis van muziektheorie en wil je nieuwe kennis op doen? Het boek Eenvoudige Algemene Muziektheorie (B. Nelleke) is een absolute aanrader voor wie alles wil weten over o.a. intervallen, toonladders, akkoordenleer en andere muziekleer. Alles wordt uitgelegd in begrijpelijke taal zodat het boek ook geschikt is voor wie geinteresseerd is in algemene muziektheorie maar weinig of geen muzikale theoretische voorkennis heeft.
Gitaar theorie leren noten lezen, akkoorden intervallen

Gitaartabs

Tabs, wat een afkorting is voor tabulatuur, is een manier om muziek die je op de elektrische of akoestische gitaar (of basgitaar) speelt, op te schrijven. Gitaartabs zijn voor veel gitaristen die geen noten kunnen lezen een uitkomst. In feite zijn tabs niets anders dan een weergave van de gitaarhals, met nummers die overeenkomen met de vakjes die je moet indrukken om een bepaald stuk zoals een gitaarriff te spelen.

Veelgebruikte symbolen in tabs zijn:

h – hammer on
p – pull off
b – bending
r – release bend
/ – slide (omhoog)
– slide (omlaag)
v – vibrato
t – tap met de rechterhand
x – mute (gedempte noot)

Een voorbeeld van een gitaar riff in tab:

queen bohemian rhapsody gitaar tab

Queen – Bohemian Rhapsody in TAB

Voordelen van gitaartabs

Erg eenvoudig om te leren (makkelijk alternatief voor noten).
Op Ultimate Guitar zijn veel tabs te vinden, voor vrijwel alle nummers.
Gitaartabs vertellen je welke noten je moet spelen, en op welke snaar van je gitaar.
Gitaartechnieken zoals pull-offs, hammer-ons, bends en slides zijn te noteren.
Niet alleen bruikbaar voor gitaar, maar ook voor bijvoorbeeld drums.

Nadelen van gitaartabs

In tabs kun je niet zien hoe lang noten/akkoorden duren.
Alleen te gebruiken als je ook de muziek erbij hebt (zie vorige punt).
Er staat geen informatie bij over vingerzettingen.
Veel gratis online gitaartabs zijn van een laag niveau.
Vaak ontbreekt informatie over aanslagen (wisselslag, economy, arpeggio…)

Notenschrift

Het doel van dit blog is niet om je in 5 minuten te leren hoe je noten moet lezen, maar om je een een eerste indruk te geven. Het notenschrift steekt namelijk iets ingewikkelder in elkaar dan tabs, maar het is zeker goed te leren (voor gitaristen van alle leeftijden). Laat je dus in eerste instantie niet direct afschrikken door de verschillende symbolen. Oefening baart kunst en dat geldt ook zeker voor het noten lezen. Dit is de basis:

In het notenschrift kennen we 7 stamtonen, te weten: A B C D E F en G.
Deze noten kun je op de notenbalk (zie hieronder) noteren. Een notenbalk heeft 5 lijnen (balken) en hoe hoger je de noot op de balk noteert, des te hoger klinkt deze.

g sleutel

De G-sleutel

De G-sleutel is het teken dat je aan de linkerkant van de notenbalk ziet staan. Deze sleutel geeft aan waar de toon G (de 4e open snaar op je gitaar) op de notenbalk zit. Op het punt waar de sleutel de tweede balk van onder kruist, daar vind je de G toon.

Toonhoogte: Noten kunnen op of tussen de balken liggen, en als je omhoog telt vanaf de G dan ga je dus van G (op de 2e balk van onderen) naar de A (tussen de 2e en de 3e balk) naar de B op de middelste balk, naar de C tussen de 3e en de 4e balk van onderen enzovoorts. Naar beneden werkt het op dezelfde manier, maar dan tel je niet vooruit maar juist terug. Vanaf G ga je dus 1 positie naar beneden waar de F ligt en nog 1 naar beneden vind je de E, et cetera.

Naast een hoogte heeft een noot ook een waarde. Dit vertelt iets over de lengte van de noot (hoe lang je deze speelt dus!). Voordat we dit verder toelichten is het handig om eerst te weten wat maten zijn. Een maat is een stukje van een gelijk aantal tellen (meestal 4 in de bekendere muziek), maar maten van 3 tellen komen ook vaak voor. Een maat van 4 tellen (1-2-3-4 et cetera) worden genoteerd als 4/4 (vierkwartsmaat) waarin een kwartnoot dus 1 tel duurt en zo’n 4/4 maat bevat dus 4 tellen. Na de maatstreep (verticale streep) begint de volgende maat en die werkt op dezelfde manier.

Hieronder zie je een voorbeeld (in 4/4 maat) van hele noten (4 tellen per stuk = 1 hele maat), halve noten (2 tellen per stuk, 2 per maat) en kwartnoten (1 tel per stuk, 4 per maat).

Overzicht van noten en rusten


 

Waar noten juist klinken, vormen rusten de tegenhanger. Rusten zijn stiltes van een bepaalde lengte bijvoorbeeld ook hele, halve of kwart rusten (zie het voorbeeld hierboven).

De riff van Queen, die we eerder in dit blog als TAB hebben uitgewerkt, zie je hieronder in notenschrift staan.

Queen – Bohemian Rhapsody in notenschrift


 

Voordelen van noten:

Zowel de toonhoogte als de lengte van de noot is in het notenschrift af te lezen.
Universele vorm van muzieknotatie.
Aan de voortekens (mollen b en kruizen #) zie je welke toonsoort het betreft.

Nadelen van noten:

Kost wat meer tijd om te leren.
De 5 balken van de notenbalk worden vaak verward met open gitaarsnaren.
Wordt ingewikkelder als er alternatieve stemmingen gebruikt worden.

In onderstaand voorbeeld zie je hoe bovenstaande riff er uitziet als de TAB en de noten boven elkaar staan.

uitleg over noten en tabs Queen

Queen – Bohemian Rhapsody in TAB en noten

 

De verschillen tussen tabs en noten moge duidelijk zijn. Op de vraag “waar moet ik voor kiezen – tabs of noten?” kun je na het lezen van dit blog hopelijk zelf een goed antwoord geven. Beide hebben voor- en nadelen die je tegen elkaar af kunt wegen.

Wil je ook graag noten leren lezen of kun je hier hulp bij gebruiken? Of wil je liever met gitaartabs aan de slag en ben je opzoek naar een gitaarleraar die je hierbij kan ondersteunen? Informeer dan vrijblijvend naar de mogelijkheden voor gitaarles in Zevenaar.

2 comments
  1. Heldere uitleg; bovenal voor beginnende muzikanten – lees bv. gitaristen. Belangrijk is het een keuze te maken vanaf het begin. Ik ben nu tegen de 67 jaar en nog steeds zwevende tussen Tabs en notenschrift in combinatie met het gebruik van akkoorden. Het is allemaal goed wat je leert maar het blijft toch sukkelen. Kortom: kies voor een van de methodieken. Wil je klassiek spelen; dan zou ik gaan voor het notenschrift. Meer populaire songs – mijn voorkeur Tabs. Met een site als deze heb je een topper qua uitleg etc. Veel succes. En voor wat het waard is; mijn advies is oprecht gemeend. Adriaan

    Beantwoorden
    1

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Facebook
Call Now Button